Hoofdstuk Vooruitgang
0% voltooid
Het maakt niet per se uit wélk systeem je gebruikt om een X-thorax te interpreteren, zolang je maar begint met het beoordelen van de kwaliteit en je daarna compleet bent. Makkelijk te onthouden is het engelstalige ABCDE-systeem:
- Airway: trachea in de midline? Indien niet in de midline en recht ingeschoten foto: oorzaak? Is er een proces dat door massawerking de trachea naar contralateraal wegduwt (pleuravocht, tumor) of door massaverlies naar ipsilateraal toetrekt (pneumothorax, atelectase?). Is er bronchusobstructie?
- Breathing: beoordeel de longvelden. Heel globaal: het moet niet te wit zijn, maar ook niet te zwart. Beoordeel of je pneumothorax ziet, infiltraten, consolidaties.
- Cardiomediastinal: beoordeel het voorste mediastinum (o.a. cor-thoraxratio, lymfadenopathie), achterste mediastinum (laterale foto ook zeker bekijken!) en bovenste mediastinum (ezelsbruggetje bij schaduwen in bovenste mediastinum is de 4T’s: thymoma, thyroid problem, terrible lymphoma en teratoma).
- Diaphragm: rechterhemidiafragma normaal iets hoger dan linkerhemidiafragma. Indien één diafragmakoepel hoger staat dan het andere, denk dan bijvoorbeeld aan diafragmaparese of longvolumeverlies aan de zijde met hoogstand (bijvoorbeeld door pneumothorax en atelectase). Afgeplatte diafragmakoepels passen bij COPD. Beoordeel de sinus pleurae: zijn ze scherp, of afgestompt? In dit laatste geval kan er sprake zijn van pleuravocht. Het diepste punt van de thorax zijn de posterieure sinus pleurae, dus bekijk zeker ook de laterale foto om geen kleine vochtcollecties te missen.
- Everything else (botten, huid, tubes/lijnen): beoordeel de botten (ribben, wervels, scapula, clavicula). Zie je cortexonderbrekingen of bothaarden (lytisch of blastisch/sclerotisch)?