Hoofdstuk Vooruitgang
0% voltooid
Kernpunten
- De basics van zuur-basefysiologie zijn terug te leiden naar deze formule: CO2 + H2O <–> H2CO3 <–> HCO3- + H+
- Interpreteer bloedgassen volgens het drie-stappenplan:
1) Is er acidose of alkalose?
2) Past het pCO2 bij acidose of alkalose?
3) Past het HCO3- bij acidose of alkalose? - Ken de belangrijkste oorzaken van zuur-base-stoornissen. Metabole acidose bijvoorbeeld bij nierfunctiestoornissen. Metabole alkalose bijvoorbeeld bij braken. Respiratoire acidose bij ventilatiestoornissen, zoals COPD. Respiratoire alkalose bij hyperventilatie of vaak (paradoxaal) bij longembolieën.
Maar eerst, back to the basics
- Ken deze formule: CO2 + H2O <–> H2CO3 <–> HCO3- + H+. Deze verklaart namelijk een hoop van het onderstaande!
- Weet dat meer H+ leidt tot een acidose (lage pH) en minder H+ leidt tot een alkalose (hoge pH).
- Weet dat CO2 verantwoordelijk is voor een lagere pH, omdat CO2, opgelost in bloed, H+ vormt. Een patiënt die hyperventileert blaast te veel CO2 uit (respiratoire alkalose). Een patiënt die niet genoeg kan ventileren blaast te weinig CO2 uit (respiratoire acidose).
- Weet dat de nieren verantwoordelijk zijn voor het verhogen (lees: stabiel houden) van de pH, doordat nefronen HCO3- reabsorberen uit het filtraat. Dit HCO3- bindt aan H+, dit wordt CO2, en dit CO2 wordt afgeblazen in de longen. Nierfunctiestoornissen kunnen dus leiden tot een acidose. Andersom kunnen de nieren compenseren voor een respiratoire acidose, door meer HCO3- te reabsorberen (metabole compensatie). Hier hebben de nieren wel uren-dagen voor nodig.
- Weet dat metabole acidose ook andere oorzaken heeft dan nierfunctiestoornissen, bijvoorbeeld een diabetisch ketoacidose of melkzuuracidose. Waarom gaan die dan gepaard met een verlaagd HCO3-? Omdat de zuren afkomstig van de ketonen en het melkzuur reageren met HCO3-. Dat HCO3- reageert met H+ en vormt dan CO2. Hierdoor is er minder HCO3-. Diarree kan overigens ook leiden tot een metabole acidose. Dat komt dan doordat er verhoogd verlies is van HCO3- uit de darmen.